Bóle migrenowe Polaków
Doświadczanie bólów migrenowych

3. Doświadczanie bólów migrenowych

Kolejny etap badania ukierunkowano na doświadczenia ankietowanych z bólami migrenowymi,  których to dotyczyły wcześniejsze zadane im pytania.

Nie wszyscy badani wykazywali pewność, czy kiedykolwiek mieli do czynienia z migreną (8,8% próby), na ogół jednak ankietowani potrafili zająć jednolite stanowiska - blisko połowa ogółu respondentów (46,3%) była zdania, że bóle głowy, których doświadcza to bóle migrenowe, zaś jedynie nieco mniejszy odsetek badanych (44,9%) określił natomiast swoje bóle głowy jako typowe i nie mające podłoża migrenowego.

Przeświadczenia o migrenowym charakterze doświadczanych bólów głowy wyraźnie częściej deklarowały kobiety (52,6% wskazań) niż mężczyźni (39,2% wskazań), a także osoby w wieku 40-49 lat (50,9% wskazań) oraz powyżej 60 roku życia (48,6%). Co więcej, połowa cierpiących na migrenę (50,3%) zadeklarowała, że wykonuje pracę biurową.

Jednocześnie, co warto podkreślić, ankietowani którzy wskazali, iż miewali do czynienia z bólami migrenowymi, charakteryzując odczuwane bóle głowy na wstępie badania zasadniczo określały wtedy ich natężenie jako umiarkowane (59,3% wskazań) – silne bóle deklarowało wtedy 27,9% doświadczających migreny.

Pogłębiając niejako poruszany wątek, do ankietowanych deklarujących odczuwalność bólów migrenowych  skierowano pytanie o podstawy takiej klasyfikacji bólu. Jak się okazuje, nie wszystkie deklaracja respondentów miały podstawy merytoryczne – część badanych powzięło przeświadczenie o doświadczaniu migreny na podstawie podobieństwa objawów do tych prezentowanych w artykułach/programach na temat migreny (29,1% wskazań) czy sugestii znajomego (11,1%). Dla niektórych badanych źródłem takiego przeświadczenia była natomiast notatka informacyjna, którą przedłożono im w toku ankietyzacji (4,1% wskazań) lub po prostu zwykłe, nie poparte merytorycznymi przesłankami, przeczucie (4,5%). Jedynie u blisko 1/3 ankietowanych (30,8%) migrena zdiagnozowana została przez lekarza, zaś u co piątego badanego (20,4%) – występowanie bólów migrenowych zasugerował farmaceuta.

Co warto podkreślić, kobiety częściej niż mężczyźni czynili ww. deklaracja na podstawie diagnoz lekarskich i artykułów/programów tematycznych oraz materiału dołączonego do kwestionariusza ankiety, zaś mężczyźni częściej niż kobiety posiłkowali się w tym zakresie sugestią farmaceuty i znajomego. Deklaracje o migrenie poparte diagnozą lekarską najczęściej składali badani w wieku 50-59 lat (45,6% wskazań), zaś najrzadziej – najmłodsi badani (24,1%).

Prócz wskazania podstaw do przypuszczeń, że cierpią na bóle migrenowe, ankietowani poproszeni zostali ponadto o krótką charakterystykę bólu, który odczuwają podczas migreny.

Najwięcej ankietowanych, bo aż 56,8%, opisało swój ból migrenowy jako pulsujący, zaś niespełna połowa (47,1%) odczuwanych migren trwała od 4 do 72 i więcej godzin. Doświadczanym bólom często towarzyszyły ponadto nadwrażliwość na dźwięki (44,8%) i  światłowstręt (44,0%), a także nudności (43,5%). Wszystkie te czynniki zalicza się do typowych objawów pozwalających odróżnić ból migrenowy od typowego. Niemniej miarodajne jest jednak także opieranie się w tym zakresie na takich symptomach jak towarzyszenie bólom zawrotów głowy (deklarowane przez 39,0% pytanych), jednostronny charakter bólu, tj. obejmujący jedynie połową głowy (objaw ten wskazało 32,5% pytanych) czy nasilenie bólu podczas wysiłku fizycznego (objaw deklarowany przez 32,4% pytanych). Wśród innych, niewymienionych w kafeterii odpowiedzi, objawów doświadczający migren powoływali się najczęściej na zaburzenia widzenia, a także jednostkowo – na pojawienie się tzw. aury, napady depresji, bóle różnych części głowy (nie tylko jednej strony), trudności w mowie, jak również uczucie chłodu czy odrętwienia.

Jednym z aspektów jakie niosę ze sobą opisane przed chwilą migrenowe bóle głowy jest ich wpływ na jakość życia. Na ogół ankietowani określali swoje migreny jako uciążliwe (44,2% wskazań), a w wielu przypadkach – także jako bardzo dokuczliwe (41,8%). Większą dolegliwość bólów migrenowych zgłaszały respondentki (za uciążliwe uznało je 45,0% kobiet, a za bardzo uciążliwe 43,1%) niż respondenci (analogiczne wskazania wyniosły odpowiednio 42,8% i 40,0%). Mając z kolei na uwadze wiekowe gruby ankietowanych wskazać należy, że – migreny są bardzo uciążliwe zwłaszcza dla najstarszych badanych (50,6% wskazań dla tej odpowiedzi wśród respondentów w wieku 60+).

Tym niemniej, prócz stopnia uciążliwości, istotną z punktu widzenia wpływu na jakość życia cechą bólów głowy (także tych migrenowy) jest ich częstotliwość.

Zdecydowana większość badanych, którym doskwierają migreny doświadcza bólów głowy (90,1%) rzadziej niż 15 dni w przeciągu miesiąca – pozostałym (9,9%) ataki bólu zdarzają się częściej (jest to przypadek tzw. „migreny przewlekłej”). O ile częstość ta nie jest skorelowana z płcią ankietowanych (rozkłady odpowiedzi kobiet i mężczyzn są zbliżone), o tyle nieco więcej migren przewlekłych deklarują najstarsi respondenci (17,4% wskazań) niż pozostałe grupy wiekowe – najniższy odsetek migren długotrwałych odnotowano wśród badanych w wieku 40-49 lat (3,5% wskazań).

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że zarówno na nasilenie objawów migreny, jak i częstości bólów mogą mieć tzw. „czynniki wywoławcze” – nie należą one do pierwotnych przyczyn migren, jednak w sposób istotny prowokują niejako ich napady. Jako dygresję należy dodać, iż typowe czynniki wywoławcze są na ogół ściśle powiązane ze stylem życia, a wyróżnić wśród nich można m.in. higienę snu, podatność na sytuacje stresowe czy zmiany pogody lub też stosowana dieta.

Poproszeni o ustosunkowanie się do szeregu stwierdzeń, respondenci deklarujący doświadczanie bólów migrenowych dokonali autocharakterystyki swojego stylu życia w kilku kluczowych obszarach. Pozwoliło to wykazać, że w większości są to osoby:

·         wrażliwe na zmiany pogody (ze stwierdzeniem „Jestem wrażliwy na zmiany pogody” raczej/zdecydowanie zgodziło się 60,5% pytanych);

·         mające problemy ze snem (ze stwierdzeniem „Sypiam krócej niż powinienem/powinnam” raczej/zdecydowanie zgodziło się 56,6% pytanych);

·         podatne na stres (ze stwierdzeniem „Jestem osobą podatną na stres” raczej/zdecydowanie zgodziło się 56,6% pytanych);

·         pochodzące z rodzin, gdzie przepadki migren miały już miejsce (ze stwierdzeniem „W mojej rodzinie zdarzały się już przypadki migren” raczej/zdecydowanie zgodziło się 51,7% pytanych).

Ponadto ankietowani wskazali, że na ogół starają się dobrze odżywiać i w większości prowadzą siedzący tryb życia oraz pracują w pełnym wymiarze godzin (w większości przypadków nie są zatem narażenia na dodatkowe zmęczenie z tytułu nadgodzin).