Co sądzą Polacy o kosztach energii?

• 87 % Polaków zamierza oszczędzać energię tej zimy.
• Koszty energii są dużym obciążeniem budżetu dla 40,3% gospodarstw domowych.
• 54,6% Polaków oczekuje dopłat bez względu na sposób ogrzewania budynku.
• Dofinansowanie ogrzewania za pomocą pomp ciepła popiera tylko 45,7% Polaków, podczas gdy za pomocą węgla (tylko w kotłach z podajnikiem) aż 54,9%.

87 % Polaków zamierza oszczędzać energię w nadchodzącym czasie, z czego 55,6% podejmie zdecydowane oszczędności, zaś 31,4% przynajmniej spróbuje. 8,9% przewiduje, że zużyje tyle samo, co dotychczas. Kolejnych 3,6% już oszczędza i raczej nie zdoła zaoszczędzić więcej. Zaledwie 05,% zdecydowanie nie zamierza oszczędzać lub nie ma możliwości oszczędzania.

Im starsi respondenci, tym bardziej zdecydują się na oszczędzanie energii. W grupie wiekowej powyżej 60 lat aż 68,5% ankietowanych podejmie zdecydowane oszczędności, wśród pytanych w wieku od 50 do 59 lat radykalnie oszczędzać będzie 66,2%, podczas gdy wśród najmłodszych do zdecydowanych oszczędności gotowych jest tylko 39,5%.

Dla 40,3% Polaków koszty energii stanowią duże obciążenie gospodarstwa domowego. 53,4% gospodarstw domowych odczuwa wzrost kosztów energii, ale nie pogarszaja one znacząco sytuacji finansowej. Tylko 6,3% respondentów twierdzi natomiast, ze koszty energii nie wpływają na sytuację finansową ich gospodarstwa domowego.

Z powodu rosnących kosztów prawie połowa Polaków zwraca większą uwagę na ilość zużywanej energii, chociaż nie martwi się o wysokość rachunku. Jednak kolejnych 40,7% żeby opłacić rachunki za energię musi znacząco ograniczyć inne wydatki. Zaś 2,0% pytanych nie stać na opłąty za energię nawet po znaczącym ograniczeniu wydatków. Tylko 6,8% nie musi zmieniać swoich przyzwyczajeń z powodu rosnących kosztów energii.

Zapytani, w jaki sposób zamierzaja oszczędzać energię w ciągu najbliższych sześciu miesięcy, to znaczy w okresie od października 2022 do kwietnia 2023, uczestnicy sondażu najczęściej wskazywali, że ograniczą użytkowanie niektórych odbiorników energii (68% odpowiedzi). Aby ograniczyć zużycie energię 41,8% pytanych zrezygnuje z dodatkowych wygód i udogodnień, a 39,3% obniży temperaturę w mieszkaniu. W poszukiwaniu oszczędności 11,9% respondentów wymieni niektóre urządzenia domowe (np. lodówkę) na mniej energochłonne. Na na wymianę źródła ogrzewania zdecyduje się w nadchodzacym półroczu 6,6% ankietowanych, a na  termomodernizację 5,8%. Nie zamierza oszczędzać energii 7% odpowiadających.

Na pytanie czy w ich gospodarstwie domowym możliwe jest zużywanie energii elektrycznej na poziomie nie wyższym niż 2000 kwh rocznie, uczestnicy sondażu najczęściej nie potrafili odpowiadzieć (43,3% wskazań). 21,4% respondentów stwierdziło, że zużycie nie większe niż 2000 kWh w ich gospodarstwie domowym raczej jest możliwe, zaś kolejnych 14,6% - zdecydowanie wykonalne. Ograniczenie zużycia do limitu 2000 kWh rocznie raczej niemożliwe jest dla 9,6% ankietowanych, a zdecydowanie niemożliwe dla 11%.

Na dodatkowe pytanie: z jakiego powodu uda się zużywać mniej niż 2000 kWh rocznie, respondenci, którzy potwierdzili, że mają taką możliwość odpowiadali najczęściej, że już zużywają mniej niż wynosi limit (45,5%). Co czwarty dopytywany (25,6%) zaoszczędzi, choć to wysiłek i oznacza konieczność zrezygnowania z niektórych udogodnień. 24% uważa, że z łatwością może zaoszczędzić tyle energii, aby zmieścić się w limicie. Dla 5% w grupie zużywającyh mniej niż 2000 kWh energii elektrycznej rocznie to konieczność, bo nie stać ich po prostu na opłacenie wyższych rachunków, nawet jeżeli oznacza to niewygody i brak energii.

Z kolei respondenci, którzy nie zdołają zużywać energii elektrycznej mniej niż 2000 kWh rocznie w pierwszej kolejności wskazywali na to, że już ograniczyli zużycie do minimu (38,5% odpowiedzi), a także iż zdecydowanie nie mają możliwości ograniczenia zużycia energii (30,3%). 28,4% dopytywanych w tej grupie nie potrafi zaoszczędzić nawet jeśli próbuje, zaś zaledwie 2,9% nie ma zamiaru oszczędzać.

Tylko 10,8% Polaków bez zastrzeżeń uważa za słuszną decyzję o ustaleniu gwarantowanej niższej cenie za zużycie energii do limitu na poziomie 2000 kWh dla gospodarstwa domowego oraz 2600 kWh dla gospodarstw z niepełnosprawnymi, trojgiem i więcej dzieci oraz prowadzących działalność rolniczą. 29,8% uczestników sondażu popiera pomysł, lecz oczekuje ustalenia wyższych limitów zużycia energii z gwarantowaną ceną. Przeciwnego zdania jest 24,2% - których zdaniem nie powinno się wprowadzać limitów na zużycie energii elektrycznej, a dalszych 4,1% uznaje pomysł za niesłuszny z innych powodów. Aż 31,1% ankietowanych wstrzymało się od odpowiedzi.

54,6% Polaków uważa, że tzw. dodatek energetyczny nie powinien być uzależniony od sposobu ogrzewania. 45,4% pytanych zgadza się z ewentualnym uzależnieniem wypłaty dodatku energetycznego od sposobu ogrzewania mieszkania.

Polacy w większości zgadzają się, aby dofinansować ogrzewanie elektryczne (62,6% respondentów) oraz gazowe (z sieci – 61,1%), ale także nowoczesne kotły węglowe z podajnikiem (54,9%). Dofinansowanie ogrzewania z wykorzystującego gaz LPG uznaje za słuszne 47,3% pytanych, pompy ciepła – 45,7%, ciepła systemowego (z ciepłociągu) – 42,5%, pelletu – 37,4%, a oleju opałowego – 35,9%. Na dofinansowanie innych, nienowoczesnych typów kotłów na drewno i węgiel (tzw. kopciuchów) zgadza się 29,1% pytanych.

Zapytani, które z proponowanych rozwiązań uważają za najbardziej skuteczne, uczestnicy sondażu w pierwszej kolejności wskazują na obniżenie akcyzy na energię elektryczną i ciepło do poziomu 5 procent (43,3%). Za skuteczne rozwiązanie 33,6% uznaje pomysł zamrożenie cen energii elektrycznej w 2023 roku do poziomu obowiązującego w 2022 roku - dla gospodarstw, które zużyją do 2000 kWh prądu, zaś przypadku rodzin wielodzietnych, posiadających trójkę lub więcej dzieci, osób z niepełnosprawnością i rolników limit ten wyniesie 2600 kWh. Inny pomysł, aby zrezygnować z podatku na gaz ziemny (obniżenie do poziomu 0 proc.) popiera 30,3% respondentów. Z kolei 25,9% pytanych sądzi, że skuteczne byłoby zmniejszenie podatku na akcyzowego na energię elektryczną dla przedsiębiorców do poziomu unijnego minimum. Zdaniem 24,9% ankietowanych warto spróbować obniżenia całego rachunku za energię elektryczną o 10 proc. dla osób, które w przyszłym roku ograniczą zużycie energii o 10 procent w porównaniu do 2022 roku. Natomiast 24,5% popiera zobowiązanie administracji publicznej do obniżenia zużycia energii w obiektach o 10 procent od 1 października 2022 roku.

18,5% uczestników badania twierdzi, że żaden z powyższych nie będzie skuteczny.

Sondaż „Polacy o cenach energii – wrzesień 2022” został przeprowadzony od 20 do 23 września 2022 roku przez Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat^® metodą CAWI na reprezentatywnej ze względu na płeć i wiek grupie 1007 dorosłych Polaków.