Portfel Medyczny Polaków

Średnio 557 złotych wydało na zdrowie z własnej kieszeni polskie gospodarstwo domowe w ostatnim miesiącu. Tylko co trzecie gospodarstwo domowe nie korzystało w tym czasie z odpłatnej formy pomocy lekarskiej lub specjalistycznej.

Zapraszamy do zapoznania się z całością raportu BioStat "Portfel medyczny Polaków".

Średnie wydatki na zdrowie w polskich gospodarstwach domowych wyniosły w ostatnim miesiącu 557 złotych – wynika z sondażu Centrum Badawczo Rozwojowego BioStat® „Portfel medyczny Polaków”, które przeprowadzono w lutym 2020 roku. Na tę sumę złożyły się wydatki Polaków – przeliczone na gospodarstwa domowe – na leki, suplementy i inne medykamenty (w sumie około 273 złotych),  oraz na porady lekarskie i zabiegi specjalistyczne finansowane prywatnie (średnio 284 złotych).

Oznacza to, że – przyjmując za GUS szacunkową liczbę gospodarstw domowych w Polsce w 2018 roku na około 14,5 miliona – Polacy z własnej kieszeni wydali na leczenie w sumie ponad 8 miliardów złotych w ostatnim miesiącu. Niemal połowę tej kwoty stanowią wydatki na leki i suplementy (3,96 mld złotych). Wydatki na porady lekarskie i specjalistyczne w skali ogólnokrajowej można z kolei szacować na 4,11 mld złotych.

Dużo na leki...

Na ogólną sumę wydatków składają się zakupy różnego rodzaju medykamentów i środków leczniczych. Na leki dostępne bez recepty (OTC, zawierające substancję leczniczą, np. leki przeciwbólowe) gospodarstwa domowe wydały w ostatnim miesiącu średnio 83 złote, a na leki dostępne na receptę – 87 złotych (Raport nie uwzględnia świadczeń finansowanych przez NFZ). Na suplementy diety i witaminy, czyli różnego rodzaju preparaty wzmacniające, witaminowe, na trawienie itp. przeznaczono średnio 48 złotych miesięcznie. Uczestnicy sondażu odpowiadali ponadto na pytanie o wydatki gospodarstw domowych na preparaty lecznicze z tzw. medycyny niekonwencjonalnej i tradycyjnej (takie jak preparaty czosnkowe, miód, propolis, woski, aromaterapię itd.). Średnie miesięczne wydatki wyniosły tu 25 złotych.

Leki dostępne bez recepty dla siebie lub domowników kupowało w ostatnim miesiącu 94,6% uczestników sondażu BioStat®, natomiast wydatki na suplementy diety i witaminy deklarowało 82,5% gospodarstw domowych. Z kolei leki na receptę dla siebie lub domowników kupiło 82,1% ankietowanych, bez rozróżnienia czy były to leki odpłatne w całości, czy częściowo refundowane. Inne środki i wyroby medyczne (np. opatrunki, przyrządy medyczne) kupiło 60,5% pytanych. Preparaty lecznicze z tzw. medycyny niekonwencjonalnej kupiło 43,6% gospodarstw domowych.

...na porady jeszcze więcej!

Tylko 28,8% gospodarstw domowych sondażu BioStat® nie korzystało w ciągu ostatniego miesiąca z żadnej formy odpłatnej porady zdrowotnej lub pomocy medycznej. Natomiast z odpłatnej pomocy lekarza specjalisty (np. w prywatnym gabinecie kardiologicznym, ginekologicznym, diabetologicznym, itp.) skorzystało w ostatnim miesiącu 51,2% gospodarstw domowych. Odsetek gospodarstw, w których któryś z domowników leczył się prywatnie u dentysty wyniósł 50,5% (raport nie uwzględnia świadczeń finansowanych przez NFZ.) Wydatki na wizytę u fizjoterapeuty deklarowało co piąte gospodarstwo domowe, natomiast u masażysty – 18,8% z nich. Co ciekawe, prawie w co dziewiątym gospodarstwie domowym   znalazła się osoba, która w ostatnim miesiącu zapłaciła za wizytę u uzdrowiciela, bioenergoterapeuty lub osoby stosującej działania z zakresu tzw. medycyny niekonwencjonalnej.

Dla porównania w 2016 roku badania przeprowadzone przez Główny Urząd Statystyczny wykazały, że przeciętne miesięczne wydatki na leki w gospodarstwie domowym wyniosły 38,09 zł na osobę. Według GUS, przeciętne gospodarstwo domowe liczyło 2,71 osób, co oznaczało przed czterema laty w gospodarstwie domowym miesięczne wydatki na poziomie 103,22 złotych. W przedstawionym 30 września 2019 roku przez GUS Narodowym Rachunku Zdrowia za 2017 rok, roczne prywatne wydatki na zdrowie wyniosły 39,7 mld złotych. Bezpośrednie wydatki gospodarstw domowych wyniosły 29,68 mld złotych, czyli średnio 2,47 mld złotych miesięcznie.

Z kolei raport PEX PharmaSequence – opisujący rynek farmaceutyczny i sektor ochrony zdrowia – w maju 2019 roku określał całkowity obrót na rynku aptecznym na poziomie 2,97 mld złotych miesięcznie.

Komentarze ekspertów:

Rafał Piszczek, statystyk, prezes BioStat®

Badanie medycznego portfela Polaków jest próbą oszacowania wartości komercyjnego rynku usług zdrowotnych na podstawie danych pozyskiwanych bezpośrednio od pacjentów. Wyniki należy traktować orientacyjnie, co nie zmienia faktu, iż uzyskane przez nas wartości zbieżne są z innymi doniesieniami na temat wartości rynku. Sondaż ma charakter cykliczny, więc szerszy obraz zyskamy w kolejnych falach. Kiedy dane uzyskane przez BioStat® wzbogacone zostaną o dane dotyczące kosztów publicznej służby zdrowia, uzyskamy przybliżoną odpowiedź na pytanie: Ile kosztuje służba zdrowia w Polsce miesięcznie. Jest to zatem próba oszacowania wartości rynku usług medycznych w Polsce. Zachęcamy publicystów oraz badaczy do bliższego zapoznania się z prezentowanymi wynikami sondażu.

dr Sebastian Musioł, ekspert BioStat®

Według ostatnich informacji, Narodowy Fundusz Zdrowia zaplanował na 2020 rok koszty świadczeń opieki zdrowotnej na poziomie około 95,82 mld złotych (dane z 10.02.2020). To prawie osiem miliardów złotych miesięcznie. Z budżetów gospodarstw domowych na zdrowie wydawana jest w sumie w ciągu miesiąca zatem kwota niemal taka sama, jak z NFZ. Na podstawie wyników badań takich, jak sondaż BioStat®, nie można oczywiście stwierdzić, jakie powinny być ogólne wydatki na ochronę zdrowia w Polsce. Czy pokazują one skłonność Polaków do ponoszenia dodatkowych kosztów leczenia, czy raczej potwierdzają konieczność poszukiwania pomocy poza systemem, to już inna kwestia.

Sondaż „Portfel medyczny Polaków” przeprowadziło Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat® od 10 do 12 lutego 2020 roku metodą CAWI na reprezentatywnej ze względu na płeć i wiek grupie 1000 Polaków w wieku od 18 do 54 lat. Przy analizie nie brano pod uwagę kosztów leczenia refundowanych przez NFZ.

Badanie zrealizowane we współpracy Centrum Badawczo Rozwojowego Biostat® oraz Medfile S.A. - producenta programu gabinetowego.